Dikime hazır safranbolu'da yetişen safran bitkisinin soğanıdır. Bilenenin aksine safranın tohumu yoktur. Safran bitkisi soğandan çoğalmaktadır.
Hemen hemen Tüm Türkiye coğrafyasında yetişebilir. Tarla bitkisidir, sulamaya ihtiyaç yoktur. Soğanlı bitkilerde aşırı sulama bitkinin çürümesine neden olduğu bilinmelidir. Mevsimsel yağmurlar yeterlidir. Ağustos-Eylül arasında doğal yanmış gübre ile dikilip, Ekim-Kasım aylarında çiçek toplanır. Sonbaharın geç geldiği beldelerde daha geç çiçek açacaktır. Güneye bakan hafif eğimli yamaçlar idealedir. Mayıs ayı itibariyle yaprakları kurur ve soğan 3-4 yıl arası toprakta kaldıysa yeri değiştirilmelidir.
İlk defa safran yetiştirme girişiminde bulunacaklara Safran Yetiştiriciliği - Hüseyin KOÇ un kitabını okumalarını tavsiye ederiz.
Safran Soğanının Miktarı ve Boyutu
Bir dekar araziye 200-300 kg arasında soğan dikilebilmektedir. Soğanların büyüklüğüne göre çiçeklenme sayısı değişmekte olup genellikle küçük boy soğanlar ilk yıl 0-1, orta boylar 1-2 ve büyükler ise 3-4 adete kadar veya üstünde çiçek vermektedir. Fakat en sağlıklısı farklı boylardaki soğanların dikiminin birlikte yapılmasıdır. İkinci yılda küçük soğanların büyümesinden ve büyük soğanların çoğalmasından ötürü çiçek sürdürülebilirliği sağlanmış olacaktır.
Toprağın Dikim İçin Hazırlanması
Safran soğanları Ağustosun son haftası ile Eylülün ilk iki haftası arasında dikilir. Fakat bu tarihten önce arazi yabani otlardan temizlenir ve toprak saban ile sürülerek yumuşatılır. Eğer toprak parçaları büyük ise rotovatör yardımı ile parçalanır ve fındık boyutuna getirilir.
Soğan Dikimi
21 Ağustos ile 15 Eylül arasında toprak yumuşatılır.Ardından toprak üzerine kuru hayvan gübresi serilip soğanlar 8 cm ile 10 cm aralıklarla sıralanır ve tekrardan üzerine gübre takviyesi yapılır. Daha sonra soğanlar 15 cm gömülecek şekilde üzeri toprak ile kapatılır. Ek olarak toprak çok kuru ise bir defa sulama yapılabilir ama yağmur suyu yeterlidir.
Çiçeklenme ve Hasat
Hasat ekim ayının ikinci haftası gibi başlar ve yaklaşık kırk beş gün devam eder ve her gün açmış olan çiçekler toplanır. Ardından toplanan çiçeklerin içerisinde bulunan kırmızı lifler alınarak kuru ve temiz bir zemin üzerine serilip kurumaya bırakılır.
Yabani Ot Temizliği
Nisan Mayıs ayında safranın kendi yaprakları arasında yetişmiş olan yabani bitkiler, herhangi bir araç kullanmadan el ile sökülür.Ardından safran çiçeğinin yaprakları haziranın ilk haftaları gibi kurur ve soğanlar bir sonraki hasat dönemine kadar uykuya geçer. Aynı işlem hasattan önce çiçek toplamayı kolaylaştırmak içinde yapılır. Hasat öncesi arazi yüzeyindeki bütün yetişmiş olan bitkiler sökülür.Bu sayede bitki kökleri hareket ederek toprağı yumuşatmış olur.
Soğanların Toplanması
Soğanlar her geçen yıl toprak altında büyüyebileceğinden ve çoğalacağından ötürü sayısı artar. Bu nedenle üç yılda bir Haziran ayında soğanlar topraktan sökülür. Sökülen soğanlar dikim zamanında yeniden aynı aşamalardan geçerek dikilir. Amaç toprağı yumuşatmak ve soğanların daha ferah kalmasını sağlamaktır.
